Venezuela ve Guyana'dan, petrol zengini bölge için gerilimi azaltacak adım

Venezuela ve Guyana, petrol zengini ihtilaflı Esequibo bölgesindeki gerilimi çözmek için "güç kullanmama" konusunda anlaştı.

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile Guyana Devlet Başkanı Irfaan Ali, Karayipler'de ada ülkesi Saint Vincent ve Grenadinler'de bir araya geldi.

Taraflar, "iki devlet arasında mevcut herhangi bir ihtilaftan kaynaklanan konular da dahil olmak üzere, hiçbir koşul altında birbirlerini doğrudan ya da dolaylı olarak tehdit etmeyecekleri ya da birbirlerine karşı güç kullanmayacakları" konusunda hemfikir oldu.

Devlet başkanları "iki devlet arasındaki herhangi bir anlaşmazlığı uluslararası hukuka uygun şekilde çözme" konusunda mutabık kaldı.

Maduro, 12 Aralık'ta ihtilaflı Esequibo bölgesindeki gerilimi, diyalog yoluyla çözmek istediklerini bildirmişti.

REFERANDUMDAN 'EVET' ÇIKTI

Venezuela halkı, 3 Aralık'ta düzenlenen Dayanışma Referandumu'nda yüzde 96 evet oyu vererek komşu ülke Guyana ile ihtilaflı olunan Esequibo bölgesine ilişkin hükümete "tam" destek vermişti.

PETROL ZENGİNİ BÖLGE

Venezuela ile Guyana arasında yer alan Essequibo bölgesi, Yunanistan ve İç Anadolu Bölgesi kadar bir büyüklükte. Essequibo bölgesinde petrol yatakları, altın, elmas, uranyum, boksit, manganez ve her iki ülkenin de ekonomilerini etkilemekle suçladığı geniş bir biyolojik çeşitlilik ve hidrografik havzalar bulunuyor.

Ekim ayında Essequibo’da yapılan bir başka büyük keşif ise Guyana’nın rezerv miktarını Kuveyt veya Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) üzerine çıkardı ve bölgeye yönelik yeni sömürgeci hevesleri artırdı.

ESEQUİBO KRİZİ

28,2 milyon nüfuslu Venezuela ile Guyana arasındaki Esequibo bölgesi anlaşmazlığı, Guyana'nın bağımsızlığından önceki döneme dayanıyor.

Guyana'nın İngiliz sömürgesi olduğu dönemde, 1899 tarihli sınır tahkimi kararına göre Esequibo Nehri'nin batı sınırı olarak belirlenmesi ancak 1966'da Guyana'nın bağımsızlığını kazanmasının ardından bu sınırı tanımaması iki ülke arasında anlaşmazlığa neden oldu.

Halihazırda, Esequibo bölgesi ve Guyana Esequiba olarak bilinen bölge Guyana'nın ortalarında bulunan Esequibo Nehri'nin batısında ülkenin ise kuzeyinde yer alıyor.

Anlaşmazlık, Hollanda'nın Büyük Britanya'ya şu an Guyana ve Surinam'ın haklarını verdiği sömürge dönemlerine dayanıyor, ancak anlaşmada bazı sınır sınırları net değildi.

1841'de, Venezuela'nın bu topraklar için Büyük Britanya'ya ilk resmi iddiası, İngiliz sömürgecilerin egemenliklerine girmesini kınadıktan sonra ortaya çıktı.

1899 Paris Tahkimi’nde bölge Büyük Britanya'ya verildi. Venezuela kararı reddetti, Essequibo bölgesinin kendisine olduğunu iddia ediyor; çünkü 1777'de oluşturulan genel komutanlığa bağlı bir eyaletti.

Guyana ise Venezuela'nın talep ettiği bölgenin yaklaşık 160 bin kilometresini 1899 Paris Tahkim Kararı ile kendisine devredilen sınırlar olduğu iddiasında. Venezuela ve İngiltere, bir çözüm bulmak için 17 Şubat 1966'da Cenevre Anlaşması olarak bilinen anlaşmayı imzaladılar.

840 bin nüfuslu Guyana Amerika Kıtasının en küçük ülkelerinden biri. Topraklarının yaklaşık %80'i balta girmemiş yağmur ormanlarından oluşuyor.