Üç haftanın şifresi

Mehmet Emin KURNAZ

Sandıktan istediği sonucu alamayan AKP-MHP ittifakı, şoku atlatamadan rejimin yeni yol haritasını belirlemek üzere çeşitli hamlelerle karşılıklı nabız yokladı.

İktidar cenahından gelen hamleler kamuoyunda ‘yumuşama, reform, ılımlı hava’ gibi birtakım beklentileri ortaya çıkardı

MHP cephesinde kafalar net ve bu tür beklentilerin anlamsızlığını ortaya koymak için sert çıkışlar yaptı. Erdoğan parti içinden gelen seslere kulağını tam anlamıyla kapatamadığı için denge arayışını sürdürüyor.

Yelkenine rüzgar arayan Erdoğan yeni Anayasa çağrısından Ortadoğu’da yeni açılımlara, Batı ile kuracağı ilişkiden muhalefetle temaslarına dek heybesinde ne varsa peş peşe masaya sürüyor. Bununla birlikte Erdoğan’ın MHP’ye rağmen ‘yumuşama’ içine giremeyeceği, ‘tek adam’ rejiminden geri adım atmayacağı ortada. Muhalefetin ise iktidarın yeni Anayasa çağrısına verdiği yanıtlardan, Erdoğan ile masaya oturmayacağı anlaşılıyor. Erdoğan buna rağmen Ana Muhalefet Lideri’yle aynı karede yer almaktan, kimi zaman partisinin kurmayları kimi zaman da yandaş kalemler üzerinden ‘reform ve yumuşama’ beklentisi yaratmaktan vazgeçmiyor.

Son üç haftayı aşan süreçte rejimin yönelimlerine ilişkin tartışmaları ve Erdoğan’ın kendine yol arayışına dair gelişmeleri hatırlayalım:

• KAYYUM KRİZİ

Van’a kayyum atanması rejim içi tartışmaları ayyuka çıkardı. YSK’nin DEM Partili Abdullah Zeydan’a mazbatasını vermesi Eski Bakan Hüseyin Çelik, AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı gibi AKP kadrolarını sevindirirken Saray’dan parmak sallayan Erdoğan’ın başdanışmanı Mehmet Uçum’u kızdırdı. Uçum, YSK’yi alkışlayan AKP’liler için “Van olayındaki tutumlarını kaydettiklerini” söyledi.

• SELVİ, METİNER VE ÇELİK

Yandaş gazeteci Abdulkadir Selvi’nin geçen hafta Hürriyet’te yayımlanan yazısındaki "Osman Kavala’nın hapiste tutulmasının, Gezicilerin yıllarca hapis yatacak olmasının Türkiye’ye ne yararı var?” ifadelerine MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Danışmanı Yıldıray Çiçek’ten sert tepki geldi. Yeni Şafak yazarı ve eski AKP milletvekili Mehmet Metiner, Erdoğan ve AKP’nin ‘‘Kürtsüz bırakılmak istendiğini’’ iddia ederek, ‘‘Yeni bir çözüm sürecinden bahsetmiyorum. Ama yeni bir Kürt politikası olmazsa olmaz bir öneme sahip’’ dedi. Parti’nin kurucularından Hüseyin Çelik ise Serbestiyet’e verdiği röportajda AKP’nin kendini MHP’ye mahkûm ettiğini söyleyerek, MHP ile ittifakı ‘‘cinnet hali’’ olarak tanımladı. Çelik, Kürt oylarının kaybedilmesini bu ittifaka bağladı.

• BAHÇELİ’NİN AYARI

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ABD’de katıldığı IMF Bahar Toplantıları panelinde Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarını "yerel halk" olarak anmasına MHP Lideri Devlet Bahçeli’den çok sert tepki geldi. Şimşek’i hedef alan Bahçeli, "Türk milletini ‘yerel halk’ ifadesiyle değersizleştirmeye hizmet eden müfsit zihniyetin son günlerde maruz kaldığımız skandalların asal sorumlusu olduğunu hiç kimse inkar edemeyecektir" ifadelerini kullandı.

• ‘ÖZGÜRLÜKÇÜ’ ANAYASA VURGUSU

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye’nin yenilikçi ve özgürlükçü bir anayasaya kavuşma zamanı gelmiştir" dedi. CHP Lideri Özgür Özel’le görüşmesi durumunda ‘yeni anayasa’ için teklifte bulunacaklarını bildiren Erdoğan, "Sayın Özel’in bu ziyaretinin gerçekleşmesi halinde kendisiyle de bunları konuşarak böyle bir adımı atabileceğimizi kendisine teklif etmekten daha doğal bir şey olmaz" ifadelerini kullandı. Erdoğan’ın Özel için ‘sayın’ sözcüğünü kullanması dikkat çekerken Özel ile 23 Nisan resepsiyonunda da bir araya gelerek aynı karede poz vermekten çekinmedi.

Öte yandan Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, yeni anayasa tartışmalarına ilişkin "İnşallah en kısa zamanda Meclis’te grubu olan siyasi partilerle görüşeceğiz" dedi. Ayrıca Meclis’teki 23 Nisan özel oturumunun gündeminde de yeni Anayasa tartışması vardı. Muhalefet ise “Önce mevcut Anayasa’ya uyun” diyerek kapıları kapattı.

• IRAK VE ABD ZİYARETLERİ

Maliye Bakanı Şimşek, haftalarca ABD’de sıcak para ararken Erdoğan da 9 Mayıs’ta soluğu Washington’daki Beyaz Saray’da alacak. Kemer sıkma politikalarının yoğunlaşacağı Şimşek programı için yüzünü batıya dönen Erdoğan için bu ziyaret önem taşıyor. Öte yandan Erdoğan, 12 yıl sonra yaptığı Bağdat-Erbil seferinden şişirilmiş 26 anlaşmayla döndü. Öte yandan Türkiye, Irak ve Erbil’deki Kürt Yönetimi arasında son dönemlerde artan diplomasi trafiği, Erdoğan’ın Ortadoğu’da hayata geçirmeye çalıştığı yeni sürecin işaretleri olarak yorumlanıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ortadoğu gezisinden çıkacak sonuçları oturup etraflıca değerlendirecek. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın temaslarının yanı sıra Bakan Şimşek’in ABD’deki görüşmeleri, en önemlisi de kendisinin gerçekleştireceği Beyaz Saray ziyareti bundan sonra alacağı pozisyona projeksiyon tutacak. Son süreçte gerek içeride gerekse dış politikada yapacağı hasar tespitlerinin ardından çıkan sonuçlara bakarak ortağı Devlet Bahçeli’yle yeniden masaya oturacak.