Maarif Modeli'nden parti programı çıktı: MEB’den medrese müfredatı!
MEB’in, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” kapsamında hazırladığı yeni müfredat, “Ders programı değil, parti programı” yorumlarına yol açtı. Hemen her ders programında dine referans yapılırken “Atatürk ve Cumhuriyet” ifadeleri seyreltildi, “Cihat, kamil insan” ifadeleri müfredata girdi
Mustafa BİLDİRCİN
Milli Eğitim Bakanlığı, tüm öğretim kademelerindeki zorunlu derslere ait, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” yeni müfredat taslağını kamuoyu ile paylaştı. Müfredat taslağının bir süre internet sitesinde kalacağı, müfredata yönelik görüşlerin toplanacağı bildirildi. 2024-2025 eğitim öğretim dönemi itibarıyla uygulanmaya başlanacak müfredatın, öneri ve paylaşımlar doğrultusunda güncellenerek son şekline ulaşacağı kaydedildi.
Müfredat değişikliğinin ayrıntıları, iktidarın eğitim aracılığıyla “Nesillere şekil verme” hedefine ayna tuttu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Kindar ve dindar nesil” sözlerini anımsatan değişiklikler kapsamında Mustafa Kemal Atatürk’ün adının hemen her kitapta azaltılması dikkati çekti.
DİYANET’E REFERANS
MEB, Anadolu imam hatip liselerinin dokuzuncu sınıflarında okutulacak Temel Dini Bilgiler kitabında Diyanet İşleri Başkanlığı’na referans verdi. Kitapta, dijital öğretme ortamları ve uygulamalarının, “İmkanlar çerçevesinde” öğretme-öğrenme süreçlerine dahil edilmesi gerektiği kaydedilerek, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından geliştirilen uygulamalar örnek gösterildi.
DAĞILMA DEĞİL SAVAŞLAR SARMALI
Tarih Dersi Öğretim Programı’nda da “Bu kadarı da olmaz” dedirten değişiklikler yapıldı. Önceki programda, “Kuruluş-Yükselme-Duraklama-Gerileme” ve “Dağılma” olmak üzere beş ana başlık altında incelenen Osmanlı Devleti’nin öyküsü, yeni programda altı başlık altında toplandı. Uzmanların, “Osmanlı güzellemesi” olarak yorumladığı, Osmanlı’nın dağılma döneminin anlatıldığı ünitenin adı, “Savaşlar Sarmalında Osmanlı” olarak değiştirildi. Osmanlı’nın duraklama dönemi ise “Dönüşüm Sürecinde Osmanlı” başlığı altında anlatıldı.
Sosyal Bilgiler ve Tarih derslerinin öğretim programında, “Osmanlı Devleti’nin bir cihan devleti hâline gelmesinde etkili olan politikalara, değişen dünya dengeleri karşısında Osmanlı Devleti’nin uygulamaya koyduğu yeniliklere ve Osmanlı kültür ve medeniyetine” değinileceği bildirildi.
İSLAM VURGUSU
Tarih öğretim programında, “Türk”ün yanına, “İslam” da eklendi. Buna göre, eski Tarih öğretim programında, “Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliklerinin Anadolu’nun Türkleşmesindeki etkisi” yorumlanırken yeni programda, “Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasındaki etkisi” ele alındı. Değiştirilen program, “Hemen her konuda dine referans yapacaklar” eleştirilerinin haklılığını da gözler önüne serdi.
PROPAGANDA
Değiştirilen müfredatta, “Ders programı değil parti programı” eleştirilerini anımsatan ifadeler de yer aldı. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi’nde eğitimcilere, “Öğrencilerden yakın dönemde Türkiye’de bilim, teknoloji, kültür, eğitim ve spor alanlarında meydana gelen gelişmelerden birine ilişkin basit düzeyde bir araştırma yapmaları ve ulaştıkları sonuçları rapor olarak sunmaları istenebilir” önerisinde bulunuldu.
ALLAH, İNSAN VE EVREN
Fen Bilimleri dersi programında yer alan ve “Canlılar ile evrenin oluşumu” konusunu inceleyen paragrafta da sure ve ayetlere atıf yapıldığı görüldü. Canlıların ve evrenin oluşumu hakkında edinilen bilgilerden hareketle, “Allah, insan ve evren arasında ilişki” kurulacağı belirtilerek, “Müminun suresinin 14 ve Zümer suresinin altıncı ayetlerinden yararlanılarak insanın anne rahminde geçirdiği evreler ile insanın oluşumu hakkında edinilen bilgiler arasında bağ kurulur. İnsanın ve evrenin yaratılış özellikleri ile amaçları hakkında Kur’an, Kur’an ilimleri ve bilimsel kaynaklardan bilgi toplanır” denildi. Örgün eğitim dokuzuncu sınıf öğrencilerine okutulan Temel Dini Bilgiler Dersi’nde ise “Öğrencilerden günlük hayatlarında Allah ile nasıl bir ilişki kurduklarına dair örnekler” ödev konusu oldu.
CİHAT KAVRAMI
Temel eğitim 12’nci sınıf din dersi programına, “Cihat” kavramı girdi. Programda, “İslam ve barış konusu” ele alınırken Cihat kavramına yer verilmesi gerektiği ifade edildi. Programda, “Cihadın Çanakkale Muharebeleri, Millî Mücadele süreci ve 15 Temmuz’da olduğu gibi barışı sağlama ve vatanı savunmadaki rolüne vurgu yapılır” ifadeleri kullanıldı.
MATEMATİKTE INTEGRAL YOK
Matematik’te 12’nci sınıf konusu olan integral konusu programdan çıkarıldı. Mevcutta, “Oldukça sınırlı ve işlem odaklı şekilde sunulduğu” belirtilen integral kavramı yerine limit ve türev kavramlarının daha kapsamlı şekilde ele alındığı vurgulandı.
ATATÜRK’E SEYRELTME
Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili yazılan ve eski müfredat programında yer almasına karşın yeni müfredattan çıkarılan bazı ifadeler ise şöyle sıralandı:
- Mustafa Kemal Paşa ve diğer önemli şahsiyetlerin cephelerdeki görev ve başarıları çeşitli alıntılar üzerinden ele alınır.
- Sakarya Meydan Savaşı’nın kazanılmasında ve Büyük Taarruz’un başarılı olmasında Mustafa Kemal’in rolüne ilişkin çıkarımlarda bulunur.
- Atatürk’ün Türk Milleti’ne bıraktığı eserlerinden örnekler verir.
- İkinci Dünya Savaşı’ndaki gelişmelerin ve bu savaşın sonuçlarının Türkiye’ye etkilerini analiz eder.
PARTİ PROGRAMI GİBİ
MEB’in, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında yayımladığı, “Öğretim Programları Ortak Metni” de dikkati çekiyor. Metindeki, “Ahlaklı, erdemli ve kamil insan” vurguları dikkati çekerken Cumhuriyet kavramına çok ez yer verildiği görülüyor. Uzmanlar, “Maarif” kelimesinin de özellikle seçildiğini savunarak, “Müfredat değil, parti programı” değerlendirmesinde bulunuyor.