Kişiliğin sportif performans üzerine etkisi
Üç hafta önce sporun kişilik üzerine etkileri konusunda bazı bilgiler aktarmıştım.
Üç hafta önce sporun kişilik üzerine etkileri konusunda bazı bilgiler aktarmıştım. Bu hafta da kişiliğin sportif performans üzerine etkilerini yansıtmak istiyorum. Buradaki etki kavramının yarışmacı sporcular açısından ele alındığını da unutmamak gerekir.
Spor alanlarında başarılı olabilmek için; bilimsel çalışmanın, fiziksel yeterliliğin ve bu yeterliliğin devam ettirilebilmesi yanında, sporcunun kişilik özelliklerinin de önemli rol oynadığı veya oynayacağı mutlaktır. Hele ki bu sporcu, daha çocukluk dönemini yeni geçmiş, ergenlik ve ön gençlik çağını yaşıyorsa, üst düzey performans istek ve beklentilerine doğru bir duruş sergileyemeyecektir. Bu arada dış etkenlerin fazlasıyla baskıcı davranışları da göz önüne alındığında, kişilik oluşumunun sağlıklı bir şekilde tamamlandığını söylemek de pek olası görünmemektedir.
Her şeye karşın; çağımızda, üst düzey başarıya koşullanmış ve bu açıdan sürekli yüksek performans beklenen sporcularda bazı kişilik özelliklerinin varlığının saptanabilmesi önemli bir yer tutmaktadır.
Bir sporcu:
“1. ...her türlü engellemelere ( rakip, seyirci, hava ve saha koşullarına ve hatta hakeme rağmen, amaçladığı performans’ı sağlayabilmek için, bedensel ve ruhsal kapasitesini sonuna kadar zorlamak zorundadır.
2. Bunu gerçekleştirmek için gerekli antrenmanları yapmak ve fedakarlıklara katlanmak zorundadır.
3. Sporun bireye etkisi hem ruhsal hem de bedenseldir. Bu etkiler antrenman ve yarışmada farklılık gösterir.
4. Sporcu üzerinde toplumunda bir baskısı vardır. Bu baskı, politik, ekonomik ve sosyal nedenler ile nitelik ve nicelik değiştirebilir.
5.Sporcu kendine düşman bir ortam içinde yarışır.
Bütün bunlar ise:
Özel bir kişilik yapısı gerektirir. Sporcunun kişilik yapısında olumlu ya da olumsuz bazı değişikliklere neden olur.
Görüldüğü gibi, sporda başarıyı sağlayacak olan kişilik özellikleri saptanırken, sporun kişilik üzerine etkileri de göz önünde tutulmalıdır. Bilindiği gibi bu etkiler hem bedensel hem de ruhsaldır. Ayrıca, hem genelde hem de spor dallarına göre farklılıklar gösterir. “
Elit bir sporcunun yetişmesi, başarıya ulaşması ve bu başarısını sürdürebilmesi aşamalarında ne denli zorluklarla karşılaştığı yukarıdaki bilgilerden anlaşılmaktadır. Bunlara dikkat eden toplumlar spor alanlarında aynı kararlılık içinde varlıklarını sürdürmektedirler.
Acaba, biz ülke olarak yarışmacı sporcu yetiştirme aşamalarında çocuklarımızla ne kadar ilgileniyoruz ve onlara ne kadar yardımcı oluyoruz?
Kaynakça:Ergun Başer/Uygulamalı Spor Psikolojisi
Spor alanlarında başarılı olabilmek için; bilimsel çalışmanın, fiziksel yeterliliğin ve bu yeterliliğin devam ettirilebilmesi yanında, sporcunun kişilik özelliklerinin de önemli rol oynadığı veya oynayacağı mutlaktır. Hele ki bu sporcu, daha çocukluk dönemini yeni geçmiş, ergenlik ve ön gençlik çağını yaşıyorsa, üst düzey performans istek ve beklentilerine doğru bir duruş sergileyemeyecektir. Bu arada dış etkenlerin fazlasıyla baskıcı davranışları da göz önüne alındığında, kişilik oluşumunun sağlıklı bir şekilde tamamlandığını söylemek de pek olası görünmemektedir.
Her şeye karşın; çağımızda, üst düzey başarıya koşullanmış ve bu açıdan sürekli yüksek performans beklenen sporcularda bazı kişilik özelliklerinin varlığının saptanabilmesi önemli bir yer tutmaktadır.
Bir sporcu:
“1. ...her türlü engellemelere ( rakip, seyirci, hava ve saha koşullarına ve hatta hakeme rağmen, amaçladığı performans’ı sağlayabilmek için, bedensel ve ruhsal kapasitesini sonuna kadar zorlamak zorundadır.
2. Bunu gerçekleştirmek için gerekli antrenmanları yapmak ve fedakarlıklara katlanmak zorundadır.
3. Sporun bireye etkisi hem ruhsal hem de bedenseldir. Bu etkiler antrenman ve yarışmada farklılık gösterir.
4. Sporcu üzerinde toplumunda bir baskısı vardır. Bu baskı, politik, ekonomik ve sosyal nedenler ile nitelik ve nicelik değiştirebilir.
5.Sporcu kendine düşman bir ortam içinde yarışır.
Bütün bunlar ise:
Özel bir kişilik yapısı gerektirir. Sporcunun kişilik yapısında olumlu ya da olumsuz bazı değişikliklere neden olur.
Görüldüğü gibi, sporda başarıyı sağlayacak olan kişilik özellikleri saptanırken, sporun kişilik üzerine etkileri de göz önünde tutulmalıdır. Bilindiği gibi bu etkiler hem bedensel hem de ruhsaldır. Ayrıca, hem genelde hem de spor dallarına göre farklılıklar gösterir. “
Elit bir sporcunun yetişmesi, başarıya ulaşması ve bu başarısını sürdürebilmesi aşamalarında ne denli zorluklarla karşılaştığı yukarıdaki bilgilerden anlaşılmaktadır. Bunlara dikkat eden toplumlar spor alanlarında aynı kararlılık içinde varlıklarını sürdürmektedirler.
Acaba, biz ülke olarak yarışmacı sporcu yetiştirme aşamalarında çocuklarımızla ne kadar ilgileniyoruz ve onlara ne kadar yardımcı oluyoruz?
Kaynakça:Ergun Başer/Uygulamalı Spor Psikolojisi