İnternet erişim pazarı (3)

Türkiye İstatistik Kurumu"nun (TÜİK) 2007 sonundaki verilerine dayanarak internet erişim pazarının genel özelliklerine odaklanmayı sürdürelim. Türkiye"ye genellenebilen bir ömeklem üzerinden yapılan TÜİK araştırmasında internete erişebilen evhalkı arasında en yüksek oranın ADSL ve benzeri bağlantılar olduğu görülüyor.

Kabaca Türkiye"deki 18 milyon evin genel olarak 3 milyon 400 bininde internet aboneliği olduğunu, kentlerdekilerin sayının da 3 milyon olduğunu varsayarsak; kentlerdeki ADSL ve benzeri yöntemlerle bağlanan erişimci sayısının yaklaşık 2,5 milyon olduğu ortaya çıkar. TÜİK verilerinin hanehalkı bazında olduğunu, bu nedenle işyerlerini kapsamadığına dikkat çekelim. Bu nedenle küçük ve orta boyutlu işyerleri arasında da ADSL ile bağlananlar olduğunu varsayıp internet sürdürümcüle-rinin sayısının 2,5 milyondan daha fazla olduğunu düşünmemiz gerekiyor.

Gerek sabit gerekse de cep telefonuyla internete bağlananların oranının Türkiye genelinde yüzde 21 düzeyinde olduğu görülüyor. Kırsal alanda cep telefonlarıyla veya sabit telefonla internete bağlananların toplamı yüzde 43"ü aşıyor. Gene de kırsal alanda bile yüzde 55 kadar ADSL ve benzeri yöntemlerle bağlanan sürdürümcü olduğu ortaya çıkıyor. Türkiye"de TÜİK kırsal olarak nüfusu 20 binin altındaki yerleşim birimleri oluşturuyor. Bu oranları köyler olarak düşünmemek gerek. Bu açıdan da kırsal alanda ADSL ve benzeri bağlantıların ağırlıklı çıkması normal karşılanmak durumunda.

KabloNet hizmetinin durumu oldukça ilginç. KabloNet, Türksat A.Ş."nin sunduğu kablolu televizyon altyapısı üzerinden evlere internet erişimi sağlayan bir sistem. Kent ve kırda yüzde 3,6 oranında çıkan bu hizmeti mutlak sayıya çevirmek istersek kabaca 100 bin olarak ortaya çıkıyor. Ancak bu sayılar 2007 Eylül ayında yürütülen araştırmayı yansıtıyor olabilir. Kablo üzerinden internet hizmeti şu anda potansiyelinin oldukça altında görülüyor. Yeni büyüme alanlarından biri de kablo üzerinden internet hizmeti olabilir.

TÜİK araştırmasında internet erişimi olanlara daha fazla kullanmayı isteyip istemedikleri de sorulmuş. Yanıtlara göre, kentlerdeki sürdürümcülerin yüzde 50"si kırsal alanlarda-kilerin yüzde 64"ü interneti daha fazla kullanmak istediklerini söylüyor. Buna karşın temel olarak daha fazla kullanmama nedenleri arasında zamanın olmaması ön sıraya çıkıyor (Türkiye yüzde 60). Yabancı dil yetersizliği de Türkiye genelinde yüzde 14,3 düzeyinde daha yoğun kullanmanın önünde engel olarak ortaya çıkıyor.

Yukarıdaki türden kullanıcıya özgü nedenleri bir yana bırakırsak, daha yoğun kullanmama nedenleri arasında en fazla bağlantı maliyetinin yüksek olması öne çıkıyor. Sınır aşma korkusu da bir başka etken (kentlerde yüzde 10). Sürdürümcülerin büyük çoğunluğu ADSL benzeri bağlantıları kullandığına göre, bu hizmetteki tekel yapısı daha yoğun kullanımın önündeki en büyük engel olarak görülebilir. Öte yandan kullanıcıların büyük bölümünün (yüzde 94) hızla ilgili bir sorunlarının olmadığı anlaşılıyor.